Autodesign is, net als de mechanica en technologie die eraan ten grondslag liggen, iets dat in de loop der jaren voortdurend is geëvolueerd. Autofabrikanten experimenteren met verschillende vormen en oplossingen om hun modellen innovatiever, praktischer of mooier te maken. Er zijn echter enkele uitzonderingen op deze gangbare praktijk. Een voorbeeld daarvan is Porsche, waarvan het 911-gamma in de loop der jaren niet veel is veranderd. Soms is het verschil tussen bepaalde generaties van deze auto bijna onmogelijk. Maar dat is niets vergeleken met Morgan, die al tientallen jaren praktisch identieke auto’s maakt. Toch heeft dit deze Britse fabrikant er niet van weerhouden een autolegende te worden met een sterke reputatie. En een van hun beroemdste modellen met de langste productie is de Morgan +4. Niet alleen is de film twee decennia lang gemaakt, maar hij is daarna ook nog twee keer heropgericht. En bovendien heeft Morgan onlangs een eerbetoonmodel gemaakt met een bijna identieke naam en bijbehorend ontwerp.
Morgan auto’s voor het +4 model
Sinds het begin in 1910 is Morgan alles behalve een conventionele autofabrikant geweest. In feite zijn de meeste modellen van deze in Malvern gevestigde fabrikant zo verschillend van de rest dat ze hun plaats in de geschiedenisboeken hebben verankerd. Hun auto’s gebruikten enige tijd tweecilindermotoren van een motorfiets en hadden slechts één wiel achteraan. En hoewel deze opstelling misschien vreemd of zelfs onhandig lijkt, hadden dergelijke voertuigen een behoorlijk aantal fans en verkochten ze goed. Dat kwam omdat ze de wendbaarheid van een motorfiets en het comfort van een auto boden.
Maar uiteindelijk besloot Morgan een meer conventionele autoconfiguratie te proberen, wat resulteerde in het 4/4 model. Dit opschrift stond voor de 4-cilinder motor en een gelijk aantal wielen die de auto had. Toch waren alle essentiële ingrediënten aanwezig – lichtgewicht constructie, handgemaakte carrosserie en sportief gedrag. En deze zijn duidelijk perfect geroerd, want dit model was in productie van de jaren ’30 tot voor kort. De 4/4 luidde ook het pad in voor Morgan’s herkenbare designtaal, die sindsdien vrijwel onveranderd was gebleven. Maar eind jaren 40 was er behoefte aan een iets groter en krachtiger model. Dit leidde uiteindelijk tot de creatie van een van Morgan’s beroemdste modellen – de legendarische +4.
De eerste Morgan +4
De geheel nieuwe Morgan +4 werd in 1950 geïntroduceerd op de Earl’s Court Motor Show en was gebaseerd op het 4/4 model. De nieuwe auto was echter langer en breder, waardoor het interieur ruimer werd. Hij was leverbaar met twee of vier zitplaatsen, als cabriolet of als coupé. En met een 2,1-liter 4-cilinder motor geleend van een Standard Vanguard, was hij ook krachtiger. Bovendien was de +4 Morgan’s eerste auto met hydraulische remmen, die voor een veel betere remwerking zorgden. Met dat alles was de auto snel en spannend om mee te rijden. Bovendien maakten zijn unieke ontwerp en handgebouwde carrosserie hem populair bij autoliefhebbers die de voorkeur gaven aan op maat gemaakte voertuigen.
Een paar jaar later werd het nog beter toen de Morgan +4 werd uitgerust met een nieuw ontwikkelde Triumph-motor, die 120 pk leverde. Omdat de auto minder dan 2.000 pond woog, was dit genoeg voor een sprint van 0-60 in 9 seconden en een topsnelheid van 100 mijl per uur. Rond die tijd werden de voorste schijfremmen een optie, waardoor het remmen nog scherper werd. Dit gaf hem racepotentieel, wat op vele evenementen werd bewezen. De meest opmerkelijke race-overwinning vond plaats tijdens de 24 uur van Le Mans in 1962.
Morgan +4 en zijn houten chassis
Het is bekend dat alle klassieke Morgans een houten chassis hebben. Meer bepaald wordt hiervoor een speciaal soort hout gebruikt. Deze configuratie geeft de auto blijkbaar een uniek evenwicht tussen wegligging en rijcomfort. Maar hoe amusant of zelfs vernieuwend het ook klinkt, dit is eigenlijk niet waar. In feite is deze bewering een van de urban myths die worden verspreid door personen die de architectuur van de auto niet volledig begrijpen.
Een onbetwistbaar feit is dat alle Morgans een chassis van staal hadden, net als elke andere hedendaagse auto. Het enige wat van hout was, was het koetswerk dat er bovenop zat. Dit is in wezen een moderne interpretatie van de traditionele technologie voor het bouwen van paardenkoetsen. Het enige echte verschil was dat stalen platen werden gebruikt als buitenhuid in plaats van houten fineer.
Deze ongewone lichaamsbouwtechniek had verschillende voordelen. Om te beginnen was het destijds een beproefde technologie, die door carrosseriebouwers goed werd beheerst. Bovendien werden dure en ingewikkelde metaalbewerkingsmachines overbodig, waardoor de productiekosten daalden. Ook dit was enorm belangrijk voor een kleinschalige fabrikant als Morgan. En, tenslotte, was er enige waarheid in de eerder genoemde mythe.
Morgan +4’s wederopstanding
De oorspronkelijke Morgan +4 bleef bijna twee decennia in productie, tot 1969, toen hij werd vervangen door een Plus 8. Maar in de jaren 80 zag de fabrikant een leegte in hun line-up en besloot het beroemde +4-model nieuw leven in te blazen. De pas herboren auto was visueel identiek aan die uit de jaren 60, met slechts minimale ontwerpwijzigingen ertussen. Waar deze twee echter in verschilden was de mechanische onderbouw, waarbij de motor het meest opvallend was. Voor de eerste jaren gebruikte de nieuwe Morgan +4 een moderne 4-cilinder die afkomstig was van Fiat, samen met een bijpassende transmissie. Later werd deze vervangen door een razend populaire Rover 2-liter motor.
Omdat deze tijdelijke wederopstanding succesvol bleek, deed Morgan het in 2005 nog eens dunnetjes over. Voor deze gelegenheid werd de auto uitgerust met de motor van Ford, waarvan de prestaties en betrouwbaarheid zich wereldwijd in vele auto’s hebben bewezen. Uiteraard zou een kleinschalige fabrikant als Morgan nooit zelf aandrijflijnonderdelen gaan ontwikkelen, omdat dit financieel niet haalbaar zou zijn. Een carrosserie met een houten frame is niet zo stijf als een stalen frame en zal bij extreme belastingen doorbuigen. Dit verhoogt dus het rijcomfort, terwijl het chassis en de ophanging stevig op de grond liggen.
De gloednieuwe Morgan Plus Four
Na bijna 70 jaar lang dezelfde auto in vrijwel ongewijzigde vorm te hebben gemaakt, besloot Morgan onlangs dat de tijd voor een herontwerp is aangebroken. Het nieuwe model, dat in 2020 wordt onthuld, is vanaf de grond opnieuw ontworpen en ontwikkeld. Maar ondanks het feit dat deze auto, die nu Plus Four heet, in een nieuw jasje is gestoken, is hij trouw gebleven aan de kenmerkende styling van de fabriek. Morgan heeft de oorspronkelijke +4 net genoeg aangepast om hem er modern en strak uit te laten zien. In zekere zin maakten ze een eerbetoon aan het model dat zoveel voor hen betekende.
Onder de herkenbare huid vonden echter ingrijpender veranderingen plaats. Om te beginnen hebben hout en staal plaatsgemaakt voor aluminium, dat met elkaar is verbonden tot een monocoque chassis. Dit zorgt niet alleen voor lichtheid, maar ook voor torsiestijfheid en dus voor een scherper weggedrag. Het gebruik van aluminium betekent ook dat er geen roest optreedt, wat zijn waarde in de toekomst zal bewijzen.
Zoals verwacht kregen ook de mechanismen een belangrijke update. De motor is nog steeds een 4-cilinder, maar hij heeft een turbo en wordt gemaakt door BMW. Zelfs standaard leveren deze motoren 260 pk en een verbazingwekkend koppel van 400 pond. En deze motoren hebben veel tuningpotentieel, dat ongetwijfeld op de aftermarket zal worden benut. De Morgan Plus Four is verkrijgbaar met BMW’s handgeschakelde zesversnellingsbak of, voor het eerst, met een achttrapsautomaat. Sommigen zullen een roadster met zo’n versnellingsbak betwisten, omdat het de rijvreugde zou doden. Maar in werkelijkheid is dit een van de beste transmissies ter wereld, omdat hij snel schakelt en bijna kogelvrij is.
Even over Morgan +4
Morgan +4 was een cabriolet met een optioneel dak in coupé-stijl, gemaakt door deze beroemde Britse fabrikant bij verschillende gelegenheden. Hij werd voor het eerst geïntroduceerd in 1950, met een motor van Standard Vanguard en later van Triumph. Deze originele auto bleef in productie tot 1969, maar werd in de toekomst slechts twee keer nieuw leven ingeblazen. De eerste keer, tussen 1985 en 2000, werd hij geleverd met viercilindermotoren die waren geleend van Fiat en Rover. Later, in 2005, verscheen de +4 opnieuw, nu met de aandrijflijn van Ford. Tot slot introduceerde Morgan in 2020 een geheel nieuw ontworpen Plus Four, met een aluminium constructie en BMW mechaniek.
