Στην ιστορία της αυτοκίνησης, η εταιρεία DeLorean θα παραμείνει καταγεγραμμένη ως μία από τις πιο αμφιλεγόμενες μάρκες αυτοκινήτων στον κόσμο. Η φήμη, οι φήμες και οι αλήθειες που διαπλέκονταν γύρω από το εργοστάσιο και το ίδιο το αυτοκίνητο ανέδειξαν την DMC-12 ως ένα καλόπιστο κλασικό αυτοκίνητο, ακόμη και ως κινηματογραφικό αστέρι. Εδώ είναι η φανταστική ιστορία του.
Ο άνθρωπος-κλειδί σε αυτό το έπος ήταν ο John Z. DeLorean, κάποτε μια από τις πιο διάσημες και επιδραστικές προσωπικότητες της αμερικανικής και παγκόσμιας αυτοκινητοβιομηχανίας. Γεννημένος στο Ντιτρόιτ, ο DeLorean μεγάλωσε γύρω από τα αυτοκίνητα. Αφού έπιασε δουλειά στη General Motors, και πιο συγκεκριμένα στην Pontiac, σύντομα έγινε ο κορυφαίος της εταιρείας αυτής. Η DeLorean έγινε διάσημη για πολλές σοφές κινήσεις, και αναμφίβολα η πιο διάσημη είναι η παρουσίαση του διάσημου μοντέλου GTO, το οποίο αρχικά αναπτύχθηκε εν αγνοία της διοίκησης της εταιρείας. Κατά τη διάρκεια της περαιτέρω εξέλιξης, έγινε πρόεδρος της Chevrolet και μάλιστα αντιπρόεδρος ολόκληρου του ομίλου GM, αλλά οι συνεχείς παρεξηγήσεις τον οδήγησαν να εγκαταλείψει αυτή τη θέση. Λίγο μετά την αποχώρησή του, ο DeLorean αποφάσισε να αφοσιωθεί στο παλιό του όνειρο να κατασκευάσει ένα σπορ αυτοκίνητο με το δικό του όνομα. Μετά από τόσα χρόνια απίστευτης επιτυχίας στην αυτοκινητοβιομηχανία, ήταν σίγουρος ότι θα έβρισκε γρήγορα υποστήριξη για το έργο του.
Έτσι, το 1975, ιδρύθηκε η DeLorean Motor Company για να σχεδιάσει και να κατασκευάσει ένα σπορ αυτοκίνητο που θα ήταν ασφαλές, αξιόπιστο και άνετο, με εξαιρετικές επιδόσεις και οδική συμπεριφορά στο δρόμο. Ο DeLorean συγκέντρωσε γύρω του μερικούς από τους καλύτερους μηχανικούς της εποχής, οι περισσότεροι από τους οποίους προέρχονταν από τη General Motors. Σύντομα, η ομάδα πήγε στην Ιταλία και ανέθεσε το σχεδιασμό ολόκληρου του οχήματος στον διάσημο Giorgetto Giougaro, το οποίο, σύμφωνα με τις πληροφορίες τους, θα έπρεπε να έχει gullwing πόρτες και κινητήρα τοποθετημένο στο πίσω μέρος. Το επόμενο στάδιο του σχεδίου ήταν η δημιουργία εγκαταστάσεων παραγωγής, και μετά από πολλή σκέψη, η επιλογή έπεσε στο Dunmurry στη Βόρεια Ιρλανδία. Η βρετανική κυβέρνηση εξέφρασε την ικανοποίησή της για την κίνηση αυτή και επένδυσε μεγάλο χρηματικό ποσό για την υποστήριξη του έργου. Συνειδητοποιώντας ότι η ανάπτυξη είναι πολύ αργή, ο DeLorean αποφασίζει να ζητήσει βοήθεια. Μετά από μια παρεξήγηση με την BMW και την Porsche, έκλεισε συμφωνία με τη Lotus το 1978, παρά την αντίθεση του Colin Chapman. Ωστόσο, δεδομένου ότι η Lotus είχε έλλειψη μετρητών και η DeLorean είχε σημαντική οικονομική υποστήριξη, ο Chapman τελικά συμφώνησε.
Με την υποστήριξη της Lotus, το DMC-12 άρχισε σιγά σιγά να παίρνει μορφή, ενώ το αυτοκίνητο προωθήθηκε μέσω του ειδικού τύπου. Η αρχικά ανακοινωθείσα τιμή των 12.000 δολαρίων θα το καθιστούσε φανταστικά ανταγωνιστικό, αλλά ακόμη και τότε ήταν σαφές ότι δεν επρόκειτο να συμβεί. Αρχικά σχεδιαζόταν ως κουπέ 2+2, το αυτοκίνητο έγινε διθέσιο με ένα μικρό χώρο πίσω από τους επιβάτες και ένα συμβολικό πορτμπαγκάζ μπροστά. Μετά από εκτεταμένες δοκιμές, επιλέχθηκε ο V6 κινητήρας 2,7 λίτρων της Renault (ο οποίος δημιουργήθηκε στο πλαίσιο συμπαραγωγής των Peugeot, Renault και Volvo), με τέσσερις βαλβίδες ανά κύλινδρο, κυβισμό 2,8 λίτρων και περίπου 145 ίππους. Η ισχύς μεταδιδόταν στους πίσω τροχούς μέσω ενός χειροκίνητου κιβωτίου ταχυτήτων πέντε σχέσεων. Για να εξασφαλιστεί το κύρος, το όχημα ήταν εφοδιασμένο με ηλεκτρονικά συστήματα Lucas. Το εσωτερικό είναι επενδυμένο με δέρμα και περιλαμβάνει κλιματισμό και ηλεκτρικά παράθυρα. Το εργοστάσιο δεν παρείχε τη δυνατότητα βαφής του αμαξώματος και όλα, εκτός από τρία παραδείγματα που χρησιμοποιήθηκαν για δοκιμές, έχουν ματ γκρι χρώμα, δεδομένου ότι το αμάξωμα ήταν κατασκευασμένο από ανοξείδωτο ατσάλι.
Στις αρχές του 1981, τα δείγματα προπαραγωγής είχαν ολοκληρωθεί και το εργοστάσιο ήταν έτοιμο για κυκλοφορία μετά από μια τριετή καθυστέρηση από την αρχική ημερομηνία, η οποία κόστισε πάρα πολύ στους επενδυτές. Η παγκόσμια πρεμιέρα έγινε στο Σαλόνι Αυτοκινήτου της Γενεύης και αμέσως η DeLorean κατακλύστηκε από παραγγελίες. Ο αντίκτυπος στο κοινό ήταν ακριβώς αυτό που ήθελε η DeLorean, και το DMC-12 ήταν εντελώς διαφορετικό από τον ανταγωνισμό. Πολλοί υποψήφιοι αγοραστές έδωσαν από 1.000 δολάρια ο καθένας ως προκαταβολή χωρίς να γνωρίζουν την πλήρη τιμή, η οποία τελικά καθορίστηκε στα 28.000 δολάρια, πολύ μακριά από τα 12.000 δολάρια που είχαν υποσχεθεί τρία χρόνια πριν. Με μια τόσο υψηλή τιμή, το DeLorean DMC-12 μπήκε στη σφαίρα του επικίνδυνου και καθιερωμένου ανταγωνισμού, όπως η Porsche 911, η Mercedes SL 450 ή η Chevrolet Corvette. Κατά το πρώτο έτος πώλησής του, το 1981, κατάφερε να ξεπεράσει ακόμα και την Porsche στην αγορά των ΗΠΑ, αλλά σύντομα ακολούθησαν προβλήματα.
Μετά από μόλις ένα χρόνο, οι πωλήσεις άρχισαν να επιβραδύνονται καθώς διαδόθηκαν φήμες για την εξαιρετικά κακή ποιότητα του οχήματος. Συγκεκριμένα, τα περισσότερα παράπονα αφορούσαν τον κινητήρα της Renault, στον οποίο οι 145 ίπποι δεν ήταν αρκετά ισχυροί και οι ισχυρισμοί του εργοστασίου για τις επιδόσεις ήταν πολύ ύποπτοι. Τα αυτοκίνητα που πωλούνταν στην αμερικανική αγορά ήταν ακόμη πιο αδύναμα λόγω τροποποιήσεων στον κινητήρα και την εξάτμιση για περιβαλλοντικούς λόγους. Σε ορισμένα μοντέλα τοποθετήθηκαν πολύ μαλακά αμορτισέρ, τα οποία τελικά σκότωσαν την αίσθηση της σπορ οδήγησης και ήταν κατάλληλα μόνο για ελαφρύ ταξίδι. Το εσωτερικό ήταν στενό και τα ηλεκτρονικά συστήματα αναξιόπιστα. Επιπλέον, πολλοί έμποροι έπρεπε να επενδύσουν εργασία με δικά τους έξοδα, καθώς τα αυτοκίνητα έφταναν από την Ιρλανδία σχεδόν ημιτελή. Ενθαρρυμένη από τις εξαιρετικές αρχικές πωλήσεις, η DeLorean αύξησε τη μηνιαία παραγωγή σε 400 μονάδες, και λόγω της απότομης πτώσης των πωλήσεων κατά τη διάρκεια του 1982, τα αυτοκίνητα αυτά δεν κατάφεραν να βρουν αγοραστή. Εξαιτίας όλων αυτών, η εταιρεία αντιμετωπίζει σοβαρά οικονομικά προβλήματα και η DeLorean ζητά βοήθεια από τη βρετανική κυβέρνηση. Με όλο και πιο αδύναμες πωλήσεις, το εργοστάσιο μπήκε με κάποιο τρόπο το επόμενο έτος, αλλά η διακοπή της οικονομικής βοήθειας οδήγησε σε πτώχευση.
Τότε είναι που οι φορολογικές αρχές έρχονται στο προσκήνιο, παρατηρώντας τον εξαιρετικά ακριβό τρόπο ζωής του DeLorean και τα τεράστια χρηματικά ποσά που περνούσαν από την εταιρεία. Λίγα είναι γνωστά για αυτό το πιο σκοτεινό κεφάλαιο στην ιστορία αυτού του εργοστασίου. Παρόλα αυτά, η βρετανική κυβέρνηση εξέδωσε ένταλμα σύλληψης για τον DeLorean, και παρόλο που δεν τον έπιασαν ποτέ, τον έπιασαν οι αστυνομικοί των ΗΠΑ όταν συνελήφθη για την αγορά ενός χαρτοφύλακα γεμάτου κοκαΐνη στα τέλη του 1982. Έτσι, στις αρχές του 1983, η παραγωγή σταμάτησε, αλλά ένας συγκεκριμένος αριθμός αντιτύπων συναρμολογήθηκε και παραδόθηκε σε πελάτες που είχαν ήδη πληρώσει για το αυτοκίνητο. Ο ακριβής αριθμός των παραχθέντων αντιτύπων είναι άγνωστος, αλλά σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, κατασκευάστηκαν 6539 αντίτυπα το 1981, 1126 το 1982 και 918 αντίτυπα το 1983. Από την άλλη πλευρά, οι εργαζόμενοι του εργοστασίου ισχυρίστηκαν ότι παρήχθησαν περισσότερα από 10.000 αυτοκίνητα. Ωστόσο, μετά την πτώχευση, όλα τα τεχνικά και οικονομικά έγγραφα εξαφανίστηκαν και είναι αναπόφευκτο ότι ακόμη και ο ίδιος ο DeLorean δεν γνώριζε τον ακριβή αριθμό.
Ανεξάρτητα από όλα αυτά, σήμερα, το DMC-12 είναι ένα είδος cult αυτοκινήτου με μεγάλο κύκλο οπαδών. Σήμερα, οι απόψεις για το αυτοκίνητο αυτό εξακολουθούν να διίστανται. Από τη μία πλευρά, τον θεωρούν άχρηστο προϊόν ενός δημαγωγού που δεν έχει καμία αξία. Για τους άλλους, είναι το αριστούργημα μιας ιδιοφυΐας της αυτοκινητοβιομηχανίας που έπεσε θύμα άσχημων συνθηκών. Όπως και να έχει, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι πρόκειται για ένα αυτοκίνητο που ξεχωρίζει μέσα στη θάλασσα των διαφόρων άλλων με την εμφάνισή του, το παράξενο κύρος του και την απίστευτη ιστορία του που το καθιστά θρύλο της σύγχρονης αυτοκίνησης. Το DMC απέκτησε τελικά παγκόσμια αναγνώριση μερικά χρόνια αφότου διακόπηκε ως αξιομνημόνευτο σκηνικό στην ταινία του 1985 “Επιστροφή στο μέλλον”.
