Αν νομίζετε ότι η ανακατασκευή κλασικών σχημάτων και η επαναφορά τους στους σύγχρονους αγοραστές αυτοκινήτων είναι μια σύγχρονη ιδέα που εισήχθη στις αρχές της δεκαετίας του 2000 με το νέο Mini ή το νέο Beetle, κάνετε μεγάλο λάθος. Ο ρετρό-φουτουρισμός υπάρχει εδώ και αιώνες, απλώς δεν ήταν μέρος της επικρατούσας μόδας της αυτοκινητοβιομηχανίας. Η πρώτη προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση έγινε στις αρχές της δεκαετίας του ’60 με τη μορφή του θρυλικού Excalibur. Αυτή η αυτοκινητοβιομηχανία εφεύρε ουσιαστικά τη νεοκλασική προσέγγιση του στυλ και δημιούργησε αυτοκίνητα που έμοιαζαν με αντίκες αλλά ήταν πολύ μοντέρνα και γρήγορα. Ακολουθεί η ιστορία του Excalibur Phaeton, ενός μοναδικού μηχανήματος που δημιούργησε πολλούς μιμητές.
Η ιστορία του Excalibur δεν μπορεί να ειπωθεί χωρίς να αναφερθεί ο δημιουργός του – ο διάσημος Αμερικανός σχεδιαστής αυτοκινήτων και βιομηχανίας Brooks Stevens. Γνωστός για πολυάριθμα επιτυχημένα σχέδια αυτοκινήτων, ο Στίβενς ήταν γνωστό όνομα στη βιομηχανία αυτοκινήτων τη δεκαετία του ’50, δουλεύοντας για τις Studebaker, Jeep και αργότερα για την Chrysler. Σχεδίασε επίσης τρένα και μοτοσικλέτες και εργάστηκε ως σύμβουλος για πολλές εταιρείες. Ως ταλαντούχος στιλίστας, ο Stevens είχε πάντα αδυναμία στα κλασικά αυτοκίνητα και μάλιστα ίδρυσε το δικό του μουσείο αυτοκινήτων, δεκαετίες πριν η μανία των κλασικών αυτοκινήτων καταλάβει την αυτοκινητιστική κοινότητα. Λάτρευε ιδιαίτερα τα σχήματα των παιδικών του χρόνων και εξυμνούσε τα ευρωπαϊκά πολυτελή και αγωνιστικά αυτοκίνητα των δεκαετιών του ’20 και του ’30. Στα τέλη της δεκαετίας του ’50, του ήρθε η ιδέα να δημιουργήσει τη δική του αυτοκινητοβιομηχανία, χρησιμοποιώντας όμως αυτές τις κλασικές επιρροές ως βάση για τα σχέδιά του. Πριν από αυτόν, κανείς δεν σκεφτόταν καν να κάνει κάτι παρόμοιο, αφού τα προπολεμικά αυτοκίνητα θεωρούνταν ξεπερασμένα και παρωχημένα από κάθε άποψη και οι αγοραστές ενδιαφέρονταν μόνο για τα μοντέρνα σχήματα, τα χρωμιωμένα πτερύγια και τους μεγάλους κινητήρες.
Εκείνη την εποχή, ο Stevens εργαζόταν για την Studebaker, ένα από τα πιο γνωστά ονόματα στις αρχές της αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας. Όταν του ζητήθηκε να κατασκευάσει κάποιο πρωτότυπο αυτοκίνητο που θα τραβούσε την προσοχή στην προβληματική Studebaker, έπεισε τον γενικό διευθυντή να του επιτρέψει να χρησιμοποιήσει το σασί του Studebaker Lark και τον V8 κινητήρα 290 ίππων για τη δική του δημιουργία και να το εκθέσει στο περίπτερο της Studebaker στην έκθεση αυτοκινήτου του Ντιτρόιτ το 1963. Το αποτέλεσμα ήταν το Excalibur SS, το πρώτο νεοκλασικό roadster, κάτι εντελώς διαφορετικό από ό,τι έκανε η υπόλοιπη βιομηχανία. Αμέσως, το έργο του έλαβε μεγάλο ενδιαφέρον από τους οπαδούς της κλασικής μουσικής, οι οποίοι επαίνεσαν την καινοτόμο προσέγγιση, την προσοχή στη λεπτομέρεια και το διαχρονικό σχήμα. Το αμάξωμα ήταν κατασκευασμένο από πλαστικό, αλλά η χρωμιωμένη μάσκα, το παρμπρίζ, οι προφυλακτήρες και οι συρμάτινες ζάντες ήταν σαν να προέρχονταν από τις αρχές της δεκαετίας του 1920. Γοητευμένος από τα κλασικά σχήματα, ο Stevens χρησιμοποίησε τη Mercedes SSK ως άμεση έμπνευση και ουσιαστικά αντέγραψε τις γραμμές της πάνω στο πλαίσιο του Lark. Η επιλογή της Mercedes SSK δεν ήταν τυχαία: στα τέλη της δεκαετίας του ’50, η Studebaker-Packard Corporation ήταν ο μοναδικός εισαγωγέας αυτοκινήτων Mercedes Benz στις ΗΠΑ, οπότε ο Stevens γνώριζε καλά την κληρονομιά της Mercedes και τα θρυλικά μοντέλα της.
Ωστόσο, καθώς το Excalibur κέρδιζε τις εντυπώσεις μεταξύ των φίλων των αυτοκινήτων, η Studebaker ως εταιρεία ετοιμαζόταν να κλείσει τις πόρτες της. Η παραγωγή κινητήρων σταμάτησε και η Brooks Stevens αναγκάστηκε να αναζητήσει νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες. Έτσι, το 1965, ίδρυσε την εταιρεία Excalibur για να κατασκευάσει το περίφημο νεοκλασικό roadster του. Η πλατφόρμα Studebaker Lark διατηρήθηκε και ήταν διαθέσιμη, αλλά αντί για V8 Studebaker, το SS πήρε έναν νέο V8 Chevrolet 327 (5,3 λίτρων) από την Corvette με 300 ίππους. Το αυτοκίνητο περιόδευσε με επιτυχία στο κύκλωμα των εκθέσεων και μαζί με τις ενθουσιώδεις αντιδράσεις ήρθε και ένας σημαντικός αριθμός παραγγελιών.
Σε σύγκριση με τα σπορ αυτοκίνητα της εποχής, το Excalibur SS Series 1 είχε σοβαρές επιδόσεις. Παρόλο που είχε ογκώδες πλαίσιο και κινητήρα, το αμάξωμα ήταν από ελαφρύ fiberglass και ολόκληρο το αυτοκίνητο ζύγιζε λίγο πάνω από έναν τόνο. Με 300 ίππους από τον V8 της Chevy, κίνηση στους πίσω τροχούς και χειροκίνητο κιβώτιο 4 ταχυτήτων (το αυτόματο ήταν διαθέσιμο αργότερα), η SS μπορούσε να φτάσει τα 100 km/h σε περίπου 6 δευτερόλεπτα και να ξεπεράσει τα 130 km/h. Για παράδειγμα, ήταν εξίσου γρήγορη με την Corvette, ταχύτερη από την Jaguar E-Type και πιο ικανή από τη σύγχρονη Porsche 911. Φυσικά, το Excalibur SS ήταν σημαντικά ακριβότερο από όλα αυτά, στα 7000 δολάρια, αλλά ο Stevens σάρωσε με παραγγελίες.
Το αρχικό Excalibur SS ήταν διθέσιο, αλλά το 1966, η Stevens παρουσίασε το Phaeton σε ένα τεντωμένο μεταξόνιο με τέσσερα καθίσματα. Αποδείχθηκε πολύ δημοφιλές στους αγοραστές, καθώς είχε περισσότερο εσωτερικό χώρο, καλύτερη οδική συμπεριφορά και μεγαλύτερη άνεση. Το 1970 παρουσιάστηκαν τα αυτοκίνητα της Σειράς ΙΙ και, εκτός από μερικές μικρές λεπτομέρειες, τα Excalibur SS και Excalibur Phaeton έμοιαζαν σχεδόν ίδια. Η σημαντική διαφορά είναι η προσθήκη ενός μεγαλύτερου κινητήρα Chevrolet 350 V8 με λίγο μεγαλύτερη ισχύ και ροπή. Ωστόσο, για να το αντιμετωπίσουν αυτό, τα αυτοκίνητα της Σειράς ΙΙ είχαν στάνταρ δισκόφρενα παντού, καθώς και ελαφρώς μεγαλύτερο μεταξόνιο. Η δεκαετία του ’70 θεωρήθηκε μια σκοτεινή εποχή για τα αμερικανικά μοντέλα επιδόσεων και το 1975 παρουσιάστηκαν τα αυτοκίνητα της σειράς III. Είχαν έναν τεράστιο 454 V8 (7,4 λίτρων), αλλά με μόλις 225 ίππους λόγω των αυστηρότερων προδιαγραφών εκπομπών ρύπων. Αυτά τα αυτοκίνητα μετακινήθηκαν σιγά-σιγά στον τομέα των πολυτελών αυτοκινήτων και είχαν διαφορετικές επιδόσεις. Η ζήτηση άρχισε σιγά-σιγά να μειώνεται και το 1980, όταν παρουσιάστηκαν τα μοντέλα της σειράς IV, ελάχιστοι αγοραστές ήθελαν ακόμα ένα νεοκλασικό roadster. Η εταιρεία έκλεισε τις πόρτες της το 1986 και δεν βοήθησε το γεγονός ότι τα μοντέλα της σειράς IV είχαν έναν V8 5,0 λίτρων με μόλις 155 ίππους. Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι η Stevens κατέθεσε αίτηση πτώχευσης το 1986, οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές αγόρασαν τα δικαιώματα του ονόματος και των εργαλείων και επανεκκίνησαν την εταιρεία το 1987. Δυστυχώς, μέχρι το 1990 είχαν την ίδια μοίρα, αφού η αγορά για τέτοια αυτοκίνητα είχε προφανώς εξαφανιστεί. Η συνολική παραγωγή των μοντέλων Excalibur ξεπέρασε τα 3.500 αυτοκίνητα.
Ωστόσο, λόγω της μοναδικής γοητείας και της αποκλειστικότητάς του, το Excalibur Phaeton ήταν ένα από τα αγαπημένα αυτοκίνητα των διασημοτήτων της εποχής. Ο κατάλογος των διάσημων ιδιοκτητών του μοιάζει με το “Who is Who” της λαϊκής κουλτούρας των δεκαετιών του ’60 και του ’70. Άνθρωποι όπως ο Tony Curtis, ο Steve McQueen, ο Dean Martin, η Cher, ο Rod Stewart, ο Arnold Schwarzenegger, ακόμη και ένας πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, ο Ronald Regan, ήταν περήφανοι ιδιοκτήτες μοντέλων Excalibur. Σήμερα, παρόλο που δεν είναι τόσο σπάνια ή δαπανηρά όσο η αυθεντική Mercedes SSK, το Excalibur αναγνωρίζεται ως πολύτιμο κομμάτι της ιστορίας της αυτοκινητοβιομηχανίας και ως ένα υπέροχο νεοκλασικό μοντέλο με μοναδική ιστορία.
